Do tej pory brak było przepisów w Kodeksie pracy, które odnosiłyby się do możliwości przeprowadzenia badania trzeźwości pracownika przez pracodawcę. Kodeks pracy jedynie określa, że pracodawca ma prawo nałożyć na pracownika karę porządkową w przypadku stawienia się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy.
Kwestia przeprowadzenia badania trzeźwości pracownika jest natomiast uregulowana w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Badanie może przeprowadzić jedynie organ powołany do ochrony porządku publicznego, czyli m.in. Policja.
W ostatnich dniach Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.
Co zakłada projekt ustawy?
Pracodawca będzie mógł wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia. Obowiązkiem pracodawcy będzie zatem wykazanie, że danym przypadku te przesłanki zostały spełnione.
Ponadto, wprowadzenie w zakładzie kontroli trzeźwości będzie musiało zostać uregulowane w wewnątrzzakładowych aktach (układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy, obwieszczeniu). W dokumencie wewnętrznym konieczne będzie określenie grupy lub grupy pracowników objętych kontrolą trzeźwości i sposób przeprowadzania kontroli trzeźwości (rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli, czas i częstotliwość jej przeprowadzania).
O wprowadzeniu kontroli trzeźwości, pracodawca będzie zobowiązany poinformować pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania.
Na żądanie pracownika niedopuszczonego do pracy w wskutek podejrzenia nietrzeźwości lub pracodawcy, badanie będzie przeprowadzać uprawniony do tego organ publiczny.
Przechodząc do kwestii ochrony danych osobowych, powstaje pytanie, czy dane o nietrzeźwości, to dane zwykłe czy dane szczególnej kategorii. Stanowisko nie jest jednolite, jednakże w opinii UODO wiedza o tym, czy ktoś jest nietrzeźwy jest informacją o stanie zdrowia, czyli danymi szczególnej kategorii.
Jeśli faktycznie omawiane przepisy zostaną wprowadzone do kodeksu pracy, znacznie zmieni to legalność przetwarzania z punktu widzenia RODO. Dzisiaj, dane o zdrowiu, pracodawca może przetwarzać, gdy pracownik wyrazi na to zgodę. Nie ma więc podstawy prawnej, która umożliwiałaby pracodawcom samodzielną kontrolę pracowników alkomatem. Natomiast, po wprowadzeniu nowelizacji kodeksu pracy, ta okoliczność ulegnie zmianie.
To na razie jedynie projekt zmiany ustawy. Będziemy informować na bieżąco, gdy zostaną wprowadzone zmiany do projektu.
Zapraszamy do śledzenia!
