SYGNALIŚCI – CZY WSPÓLNA PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH W GRUPACH KAPITAŁOWYCH BĘDZIE MOŻLIWA?

Idea centralnego systemu zgłaszania nieprawidłowości w grupach kapitałowych wywoływała spore zainteresowanie od dłuższego czasu i była przedmiotem licznych wątpliwości zarówno na gruncie krajowym, jak i na poziomie europejskim.

Wczoraj podczas prac sejmowej komisji Rodziny i Polityki Społecznej organizacje pracodawców z Grupy Lewiatan zgłosiły poprawkę do projektu ustawy o sygnalistach, dotyczącą możliwości prowadzenia postępowań wyjaśniających w ramach grup kapitałowych.

W ramach poprawki zaproponowano dodanie do art. 28 ustawy o sygnalistach ust. 8, przewidującego możliwość przyjmowania wspólnej procedury zgłoszeń wewnętrznych w ramach grupy kapitałowej.

Poprawka spotkała się z aprobatą i uzyskała akceptację przedstawicieli rządu.  

Idea ta, mimo, że znajdująca coraz szersze poparcie w środowisku przedsiębiorców, szczególnie na polskim gruncie, do tej pory budzi liczne zastrzeżenia.

Przeciwnicy idei istnienia scentralizowanego systemu obsługi sygnalistów podnoszą, że wprowadzenie jednego systemu dla wszystkich spółek będących w grupie kapitałowej – zarówno tych, które zatrudniają mniej, niż 50 osób jak i tych, których stan zatrudnienia przewyższa 250 osób – będzie zbyt skomplikowany i przez to mało wydajny. Pojawiają się głosy, że taka centralizacja stoi w sprzeczności z samą dyrektywą, która wymaga, aby każda jednostka zobowiązana do wprowadzenia procedury sygnalizacyjnej posiadała odrębne kanały zgłaszania nieprawidłowości.

Zwolennicy tego rozwiązania wskazują, że spójny system na poziomie grupy jest nie tylko rozwiązaniem prostszym, szybszym i tańszym, ale również lepiej będzie odpowiadać na wyzwania, z jakimi będą musieli się mierzyć sygnaliści chcący zgłosić nieprawidłowości w strukturze grupy kapitałowej, które mogą dotyczyć jednocześnie kilku jednostek, niejednokrotnie mających siedzibę w różnych krajach.

Do tych wątpliwości odniosła się Komisja Europejska (odpowiedzi JUST/C2/MM/rp/ (2021)4667786 oraz JUST/C2/MM/rp/ (2021)3939215) wskazując, że o ile dyrektywa nie zabrania tworzenia jednostki centralnej do obsługi sygnalistów i oferuje przedsiębiorstwom elastyczność w dzieleniu się zasobami, to jednak generalną zasadą jest, by każda jednostka zobowiązana posiadała własne kanały zgłaszania nieprawidłowości, zgodnie z art. 8 ust 3 Dyrektywy. Zdaniem Komisji Europejskiej, każda inna interpretacja byłaby wykładnią contra legem.

Z pełnym podsumowaniem wyników konsultacji publicznych dotyczących dyrektywy o ochronie sygnalistów można zapoznać się na stronie Komisji Europejskiej:

JUSTICE AND CONSUMERS – Public consultation on whistleblower protection (europa.eu)