Przedsiębiorcy często spotykają się w starciu z organami skarbowymi, z pojęciem „uporczywości” w nie spłacaniu zaległości podatkowych. Często również nie wiedzą na czym taka uporczywość może polegać, czy jest to brak zapłaty np. jednej tylko zaliczki na podatek dochodowy lub wpłaty na podatek VAT, czy też musi wystąpić przesłanka wielokrotności takich zachowań.
Ustawodawca nie wyjaśnia w przepisach Kodeksu karnego skarbowego (KKS) w zakresie brzmienia art. 57 § 1 KKS, czym uporczywość musi się charakteryzować i jak jej występowanie powinni stwierdzać prowadzący postępowania o wykroczenia (pracownicy działów karno-skarbowych). W piśmiennictwie prawniczym rozróżniamy dwa stanowiska, jedno wskazujące na to, że do powstania uporczywości potrzeba powtarzalnych zachowań (np. nie wpłacenia dwu lub więcej zaliczek na podatek dochodowy) i drugie wskazujące, że wystarczy nawet jedno zaniechanie opłacenia wymagalnego podatku w terminie, przez dłuższy okres, aby wypełnić znamiona (popełnić), czyn zabroniony w postaci wykroczenia opisanego w art. 57 § 1 KKS. Z praktyki prowadzenia takich spraw zakańczanych zarówno w postępowaniu mandatowym, jak i przygotowawczym kończącym się wniesieniem aktu oskarżenia do sądu, stwierdzam, że oba są prawidłowe, jednakże często (lecz nie zawsze) organy skarbowe korzystają z pierwszej reguły w zakresie zaliczek na podatek dochodowy lub wpłat na podatek VAT.
Bardzo często jednak, organy podatkowe decydują się na stawianie zarzutów o uporczywe nie wpłacanie podatku w przypadku przynajmniej trzech terminowych zaniechań w jego opłaceniu, przy czym starają się, aby odstępy pomiędzy łączonymi miesiącami za które podatek miał zostać wpłacony, nie były dłuższe niż 6 miesięcy, co wynika z brzmienia art. 6 § 2 KKS (jedność czynu). Zatem można wyobrazić sobie sytuację w której organ podatkowy (w tym wypadku dochodzeniowy), wystawia mandat za nieterminową wpłatę podatku VAT za miesiące: styczeń 2020 roku, maj 2020 roku i wrzesień 2020 roku, łącząc je w jeden czyn (jedno wykroczenie) i wystawiając za to odpowiedni mandat, w przypadku uregulowania zaległości przez sprawcę wykroczenia (podatnika).
Zaznaczyć jednak trzeba, że zdarzyć się może chęć ukarania podatnika już przy jednorazowym braku wpłaty, w takiej sytuacji istnieje szerokie pole do skutecznej obrony, która zakończyć się może bądź to, odstąpieniem od ukarania, bądź to zminimalizowaniem wysokości ewentualnej kary.
